تپه هگمتانه

  امروزه بیشتر باستان شناسان، تپه باستانی هگمتانه، واقع در مرکز شهر همدان را – که پهناورترین تپه باستانی ایران است – بازمانده ی سازه های کاسی، مادی، هخامنشی و پس از آن می‌دانند. مساحت این تپه نزدیک ۳۰ هکتار می‌باشد، که با در نظر گرفتن بخش‌هایی که جزو محدوده تپه باستانی بوده، ولی اینک…

آرامگاه استر ومردخای

  آرامگاه یا بُقعه اِستِر و مردخای جزء مهم‌ترین زیارتگاه های یهودیان ایران و جهان است. این مقبره جزء آثار میراث فرهنگی ایران ثبت شده‌است. وجود این زیارتگاه، عامل مهمی در شکل گیری و تداوم حضور جامعه یهودی در همدان بوده‌است. مقبره استر و مردخای در مرکز شهر همدان، ابتدای خیابان دکتر شریعتی قرار دارد.   مصالح ساختمانی بنای این مقبره از…

گنج تپه

  گنج تپه  محلی است در نزدیکی روستای گنج تپه از توابع شهرستان بهار در استان همدان.   روستای گنج تپه در حد فاصل بهار به لالجین و در حدود 2 کیلومتری شمال شهر بهار واقع شده است.   این منطقه در قعر مرکزی دو کوه مرتفع یکی الوند در جنوب و دیگری کوه های…

گورستان اقلان قز

    گورستان اقلان قز مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان بهار، بخش صالح آباد، روستای دربند واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۰۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نقشه دسترسی به این اثر باستانی در زیر آمده است :  

کاروانسرای تاج آباد

کاروانسرای تاج آباد

  در 25 کیلومتری شمالغربی شهر همدان و در مسیر عتبات عالیات ( کربلا) و در500 متری سمت راست جاده  داخل روستا کاروانسرایی قدیمی همنام روستا قراردارد این رباط دارای پلان مدور است که این نوع پلان درردیف کاروانسراهای ایران بسیار نادر ودر منطقه غرب ایران بسیار حائز اهمیت است. درب ورودی از سمت شرق…

قلعه صاحب اختیاریه

قلعه صاحب اختیاریه مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان اسدآباد، بخش مرکزی، روستای خاکریز واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۸۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.       درنقشه زیر محل این قلعه مشخص شده است :

آرامگاه بابا طاهر عریان - همدان

آرامگاه باباطاهر عریان

يکى ديگر از ديدنى‌هاى شهر همدان، آرامگاه باباطاهر است.   باباطاهر که حدوداًً در اواخر قرنِ چهارم و اوايل قرن پنجم مى‌زيست. از شعرا و عرفاى بزرگ روزگار خويش بوده است. بيشتر دوران زندگى او در فقر گذشت. او يکى از مشهورترين دوبيتى‌ سرايان ايرانى است که گذشت زمان نتوانسته است دوبيتى‌هاى شورانگيزش را که…

حمام صفوی – گلستان – نیلوفر

حمام صفوی (گلستان) (نیلوفر) مربوط به دوره صفوی است و در اسدآباد، خیابان بازار واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۵۰۴۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.مالک اين بنا در حال حاضر شهرداری اين منطقه است اما به دليل ثبت اين حمام در فهرست آثار ملی، ميراث فرهنگی عمليات حفاظت و مرمت…

پل شکسته خسروآباد

پل خسروآباد که به پل شکسته نیز معروف است در سمت چپ جاده همدان به کرمانشاه ( در مسیر اسدآباد- کنگاور) و در روستای خسروآباد قرار دارد دارای 4 دهانه، بدون طاق‌نما و دارای قوس‌هایی از نوع جناغی است.این پل از 4 دهنه با قوسهای جناقی و آب راه های لب گرد تشکیل شده است. نوع آجر…

این بنا به آب انبار شیخ علی خان معروف است. تاریخ ساخت این بنا با توجه به معماری و فرم هندسی بنا که برگرفته از فرم هندسی پنچ و هفت است، به دورۀ صفویه باز می گردد. در گذشته کتیبه ای با سنگ مرمر بر روی دیوار سمت چپ راهروی آب انبار نصب بوده است که تاریخ تعمیر بنا را به وسیلۀ « قرامی غلام » در سال ۱۱۷۳ هجری قمری نشان می داده است. که متن آن به صورت نظم و بنا به گفتۀ معمرین به صورت زیر بوده است: ز اول بنــا کرده این مقــــام ملقـــب بــــه حاجی علیخان نـام به جنت زدانش کند سـر افراز به حـــــق محمــــد رســول‌انـام خرابی به خیرات رو کرده بـود که هستند شـاهد بر این خـاص عـام به تعمیر خاصش قرامی غلام کمـر بست و از لطـف حق شد تمـام به سالی که تجدید شد این بنا ز‌هجرت صد و الف و سبعین سه عام این بنا در محله ای به همین نام در اسدآباد قرار گرفته که در واقع جایگاه مرکز محله ای در مرکز شهر گذشتۀ اسدآباد بوده است. بنا به گفتۀ معمرین این محل در گذشته به محلۀ در کاروانسرا معروف بوده که این نام گذاری به خاطر کاروانسرای قدیمی بوده که بعدها تخریب شده است. محل کاروانسرا حدوداً در ۵۰ تا ۱۰۰ متری سایت آب انبار بوده است. در این مرکز محله مسجد جامع شهر، حمام و بازار نیز قرار دارد که از آن میان تنها حمام فرم و فضای تاریخی خود را حفظ کرده است. در گذشته در این مرکز محله تعداد زیادی کلیمی نیز وجود داشته که تا دوره های متآخر نیز در این محل و مرکز شهر اسدآباد سکونت داشته اند. ورودی بنا اتاقک کوچکی است که بنا به نیاز وجود یک در و ورودی برای بنا در سال های اخیر ساخته شده است. براساس گفتۀ معمرین قبلاً بنا فاقد یک فضای سردر و ورودی بوده و تنها به وسیلۀ چند پله راه به پاشیر بنا وجود داشته است. ابعاد این فضای ساخته شده با آجر و سقف تیرآهن و طاق ضربی، در حدود ۲ در ۳٫۵ متر می باشد. تعداد ۱۶ پله جدید با ارتفاع ۲۰ سانتیمتر که با بلوک های سیمانی ساخته شده، به راه پله و طاق آهنگ اصیل بنا راه پیدا کرده و مشخص کنندۀ بخش تازه ساز و تعمیری بنا در سالهای اخیر است. بخش اصیل بنا شامل یک پاشیر و مخزن بزرگی به ابعاد ۲۰ در ۱۲ متر است. راه پلۀ اصلی بنا با عرض ۳ متر، به وسیلۀ یک طاق آهنگ آجری و ۶ پلۀ ۳۰ سانتی متری به پاشیر راه دارد. فضای پاشیر بنا که با چهار تویزۀ تیزه دار و طاق آجری مسقف شده ابعادی در حدود ۳٫۵ در ۳ متر دارد. در رابطه با فضای مخزن آب انبار شاید به توان گفت که به لحاظ بزرگی فضا و گنجایش در بین آب انبارهای تاریخی ایران شاخص می باشد، چراکه مخزن اکثر آب انبارها فضایی استوانه ای شکل است که گنبدی بر روی پلان دایره دیواره ها این فضا را مسقف می کرده اما در مورد آب انبار شیخ علی خان این فضا، مستطیل شکل ساخته شده و متشکل از ۵ طاق چشمه در هر کدام از طرفین مخزن که هر کدام مساحتی معادل با ۱۰ مترمربع دارند و ۵ طاق کژاوه ای شکل در وسط که جمعاً مخزن بزرگی را به وجود آورده به گنجایشی که ۵۰۰ متر مکعب آب را در خود جای می دهد. مصالح مورد استفاده در بنا متشکل از لاشه سنگ و آجر است که تا ارتفاع زیر طاق در فضای پاشیر و تا ارتفاع ۱٫۵ متر در فضای مخزن، سنگ چین می باشد و در باقی جداره ها از آجر با ابعاد ۱۸ در ۱۸ در ۵ سانتی متر استفاده شده است و با ملات آهکی بندها را پر کرده اند. اندود مخزن نیز تا ارتفاع ۲٫۷ متر نیز ساروج است که جز بخش هایی کوچکی از آن، باقی جداره ها بسیار محکم و سالم است. آب مورد نیاز مخزن از محل یک رشته انشعاب قنات و آب جاری که به نام آب ده شهر آب معروف بوده تآمین می‌شده است. آب انبار اسدآباد مربوط به دوره صفوی است و در اسدآباد، ضلع شمالی خیابان فرهنگ، نزدیک آرامگاه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۷۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آب انبار شیخ علی خان اسدآباد

این بنا به آب انبار شیخ علی خان معروف است. تاریخ ساخت این بنا با توجه به معماری و فرم هندسی  بنا که برگرفته از فرم هندسی پنچ و هفت است، به دورۀ صفویه باز می گردد. در گذشته کتیبه ای با سنگ مرمر بر روی دیوار سمت چپ راهروی آب انبار نصب بوده است…

بند و سنگ نوشته آقا جان بلاغی

در 15 کیلومتری شمال غرب شهر اسد آباد استان همدان ، در نزدیکی روستای آقا جان بلاغی و در مسیر دربند رود کتبیه ای است سنگی که روی آن نوشته ای خودنمائی میکند این کتیبه در کنار سدی بوده است که روی رودخانه دربند رود ساخته شده بوده و به مرور این سد از بین…

برج قربان یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری است که در محل زندهای شهر همدان بین چهار باغ شهید مدنی و خیابان طالقانی جنب دبیرستان ابن سینا واقع است این بنا مدفن شیخ السلام حسن بن عطار حافظ ابو العلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است. عثکل جد اعلای او عرب تبار بوده ولی او و پدرانش همدانی بوده‌اند. درباره علت نام گذاری این بنا به برج قربان معروف است که در جریان شورش افغان‌ها در اواخر دوره صفویه فردی به نام قربان این محل را سنگر گاه خود قرار داده و ضمن دفع شورشگران از اهالی محل دفاع کرده‌است از این رو مسجد وبقعه به نام او شهرت یافته‌است. در سال ۱۳۱۲ و در حین انجام تعمیرات درزیر برج سردابی یافتند که کلیه قبور اشاره شده در آنجا قرار داشتند این برج در تاریخ ۲۸/۳/۱۳۵۴ و به شماره۱۰۷۸/۳ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

برج قربان

  برج قربان یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری است که در محل زندهای شهر همدان بین چهار باغ شهید مدنی و خیابان طالقانی جنب دبیرستان ابن سینا واقع است این بنا مدفن شیخ السلام حسن بن عطار حافظ ابو العلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است. عثکل جد اعلای او عرب تبار بوده ولی او و پدرانش…

آرامگاه ابوعلی سینا

آرامگاه بوعلی سینا

  آرامگاه شیخ الرئیس بوعلی سینا یا آرامگاه بوعلی سینا بنای یادبود شیخ‌الرئیس ابن سینا فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است که در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شده‌است و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۸۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بنای ابتدایی این آرامگاه در زمان قاجاریه ساخته شد. در سال…