اصفهان که به نام های پل جی و پل جسر حسین نیز معروف است و قدیمی ترین سازه آبی زاینده رود است که در ۴ کیلومتری شرق اصفهان در بلوار سلمان فارسی قرار گرفته است.
به عقیده بعضى از محققین اساس آن ساسانى است ولى ریشه و پایه هخامنشى دارد و قسمت هاى فوقانى آن الحاقاتى از آثار دوره دیالمه و سلاجقه را در بر مى گیرد. پل شهرستان اصفهان در تاریخ ۱ دی ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۸۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مصالح ساختمان به کار رفته در پل شهرستان که پلی باستانی است از سنگ، آجر، خشت و ملات است. طول پل مزبور از ستون مدور آجرى تا انتهاى سنگفرش قدیمى، در حدود ۱۰۵ متر و عرض آن از ۴/۲۵ تا ۵ متر متغیر است. جهت پل، شمالى ـ جنوبى با کمى انحراف است. انحراف آن از فاصله چهل مترى از سمت جنوب آغاز مى گردد کف پل هموار نیست، بلکه از مرکز پل در دو سمت داراى شیب ملایمى است. پل شهرستان داراى یازده چشمه و دوازده پایه سنگى بزرگ است.
پل بر بستر صخره اى رودخانه احداث شده است. در زمان هاى باستان، براى ایجاد پل ها، بستر صخره اى رودخانه انتخاب مى شد. همچنین محل مورد نظر را در جایى انتخاب مى کردند که رودخانه باریک شده است. این شیوه، براى استحکام و صرفه جویى در مصرف مصالح در ساختمان پل به کار گرفته مى شد در این شیوه، ابتدا صخره را تراشیده سپس با سنگ و ساروج پایه هاى پل را به وجود مى آوردند. در ساختن پل شهرستان نیز از همین شیوه استفاده شده است و پایه ها را از سنگ لاشه و ساروج ساخته اند.
اﻟﺒﺘﻪ در طﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺮ اﺛﺮ طﻐﯿﺎن ھﺎى ﻣﮑﺮر زاﯾﻨﺪه رود وﯾﺮاﻧﯽ ھﺎﯾﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﻣﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ.
آﺛﺎرﻣﺮﻣﺖ، ﺑﻪ ﺧﺎطﺮ ﻧﺎھﻤﮕﻮﻧﻰ ﻗﻮس ھﺎى طﺎق ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ. اﺣﺘﻤﺎﻻ ﭘﻞ، در دوران آل ﺑﻮﯾﻪ، ﺳﻠﺠﻮﻗﻰ و ﺻﻔﻮى،ﻣﻮرد ﻣﺮﻣﺖ ﮐﻠﻰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. اھﻤﯿﺖ ﭘﻞ ﮐﻪ ﺗﺎ دوران ﺻﻔﻮى، راه اﺻﻔﮫﺎن ﺑﻪ ﺷﯿﺮاز از ﻓﺮاز آن ﻣﻰ ﮔﺬﺷﺖ، ﻣﺤﺮزﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ.اﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور، ﭘﻞ ﺷﮫﺮﺳﺘﺎن را ﯾﮏ ﭘﻞ ﺟﻨﮕﯽ و ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻤﺎری و ﻗﺪﻣﺖ زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﻞ ھﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻞ دزﻓﻮل و ﭘﻞ ﺷﻮﺷﺘﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﻞ ﺑﺮاﺑﺮیﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
ﻋﻠﺖ آن ﻛﻪ اﯾﻦ ﭘﻞ ﺷﮫﺮﺳﺘﺎن ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد اﯾﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ ﻧﺎم در ﺷﺮق اﺻﻔﮫﺎن واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻻزم ﺑﻪ ﯾﺎدآوری اﺳﺖ ﮐﻪ اﮐﻨﻮن ﻓﻘﻂ ﭘﯿﺎده ﻣﯽ ﺗﻮان از روی آن ﻋﺒﻮر ﮐﺮد.
