خانه بهنام

خانه بهنام از قديمی‌ترين بناهای اوایل دوره قاجار در شهر تبریز می‌باشد كه در دوره ناصرالدين شاه مرمت و احتمالاً تزئينات نقاشی به آن اضافه شده است .اين بنا از نظر معماری (طرح و ساخت) و تزئينات به عمل آمده در آن و كامل بودن بنا، يک نمونه ساختمان مسكونی قابل مطالعه است و دارای…

خانه صرافلار

خانه صرافلار تبریز واقع در خیابان شمس تبریزی، متعلق به دوره قاجار و اوایل پهلوی است و شامل یک طبقه و یک زیرزمین می‌باشد. این خانه توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و مرمت شده و از سال ۱۳۷۴ به عنوان نمایشگاه و خانه سفال مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. در این خانه تاریخی مشبک‌کاری، طراحی…

خانه گنجه‌ای‌زاده

خانه گنجه‌ای‌زاده از بناهای تاریخی شهر تبریز است و معماری مختلطی از سبک دوره قاجار و پهلوی دارد. این خانه 3 هزار مترمربع مساحت دارد و اعیانی آن در 3 طبقه متشکل از تعدادی اتاق در یک ردیف بدون اندرونی و بیرونی است استفاده از زاویه‌های تیز در ساخت خانه گنجه‌ای‌زاده و پنجره‌های مستطیل شکل…

خانه بلورچیان

خانه بلورچیان از جمله آثار اواخر دوره قاجاریه است و در محله سرخاب قاپوسی شهر تبریز قرار دارد این خانه که سردر پر نقش و نگارش توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، از در ورودی با یک پله می‌توان وارد هشتی‌اش شد. ساختمان اصلی در قسمت شمالی آن قرار دارد و رو به…

حمام نوبر

حمام نوبر تبریز یکی از باشکوه‌ترین معماری‌های ایرانی بر جای مانده از اواسط دوران قاجار است که با مساحتی حدود 700 متر مربع، در محل تقاطع دو خیابان اصلی و معروف شهر تبریز (امام خمینی و تربیت) واقع شده است. این حمام حدود 140 سال پیش توسط معماری به نام بالاکاظم از اهالی قره‌ آغاج…

خانه سرخه ای

خانه سرخه‌ای که در نیمه دوم حکومت قاجارها ساخته شده، در آذربایجان شرقی و در شهر تبریز قرار دارد. این خانه در دو طبقه ساخته شده و متعلق به میرزامهدی فراشباشی داماد مظفرالدین شاه بوده است خانه سرخه‌ای دارای اندرونی و بیرونی است و هشتی اصلی آن در ضلع جنوبی قرار دارد و دسترسی به…

قلعه آوارسین

قلعه آوارسین منسوب به دوره ساسانی تا قرن سوم هجری قمری است که در 5/22 کیلومتری سمت جنوب خداآفرین و 11 کیلومتری جاده اهر – کلیبر واقع شده است. قلعه آوارسین از شمال به اراضی روستای صقین و از غرب به روستای آوارسین و از بقیه جهات به ارتفاعات محدود است و در ارتفاع هزار…

قلعه بابک

قلعه جمهور معروف به دژ بابک در 50 کیلومتری شمال شهرستان اهر و در ارتفاعات غرب رود بزرگ قره‌سو قرار دارد؛ منطقه‌ای که به نام کلیبر معروف است. دژ بابک خرمدین بر فراز قله کوهستانی در حدود 2300 تا 2700 از سطح دریا ارتفاع دارد. قلعه بابک که به نام‌های قلعه بابک، دژ بابک، بذ…

سنگ نبشته سقندل

روستاي سقندل در 7 كيلومتري شرق شهرستان ورزقان، در مسير جاده اهر ورزقان واقع شده و كتيبه ميخي اورارتوئي در 3 كيلومتري اين روستا و بر دامنه كوه زاغي بر سينه سنگي يكپارچه و مرتفع منقور است.قدمت قوم اورارتوئی به سده پانزدهم تا سده ششم قبل از میلا برمیگردد سمت جنوبي سنگ مزبور كه به…

کاروانسرا گویجه بل

موقعیت بنا: جاده تبریز- اهر، گردنه گویجه بئل، کاروانسرای گویجه بئل. شرح مختصری از بنا و مشخصات فنی بنا: این بنا از نوع کاروانسراهای کوهستانی- بدون حیاط مرکزی است – پلان آن مستطیل شکل می باشد که در گوشه های بنا با برجکهایی تقویت شده است. هشتی ورودی از طرف غرب به داخل سالن با…

مقبره شیخ محمود شبستر

مقبره سعدالدین محمود بن عبدالكریم بن یحیی از عرفای بزرگ ومشاهیرآذربایجان، صاحب مثنوی معروف ” گلشن راز ” در باغی موسوم به گلشن در شهر شبستر واقع شده است . در جوار مقبره شیخ محمود شبستریآرامگاه استاد او ” بهاءالدین یعقوب تبریزی ” نیز قرار دارد. اینآرامگاه در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم…

مسجد جامع تسوج

مسجد جامع تسوج مربوط به سدهٔ ۱۰ ه. ق. است و در داخل تسوج واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۴۷ با شمارهٔ ثبت ۷۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده ست. مسجد جامع تسوج : در جنوب بازار و اول محله‌ی باباهدایت یک باب مسجد تاریخی با عظمت…

حمام دو قلو

این حمام در استان آذربایجان‌شرقی، شهرستان شبستر و در بافت قدیمی اسن شهر ساخته شده است. حمام دوقلو در 2 بخش زنانه و مردانه با یک تون مشترک ساخته شده و هر بخش دارای سربینه و گرمخانه است. شیوه بنای 4 گنبد سربینه و گرمخانه هر 2 بخش حمام دوقلو، شبیه به هم بوده، به…

رباط‌ سنگی‌ شاه‌ عباس‌ صایین‌

این بنا در ده کیلومتری جاده قدیم نیر- سراب قرار دارد. این کاروانسرا در برفگیرترین گردنه های کشور یعنی گردنه ی صائین قرار دارد. این کاروانسرا در دوره صفوی به فرمان شاه عباس بنا شده است. ساختار عمده این بنا را سنگ و ملات اتصال دهنده سنگهای ساروج است. این بنا به سه سالن تقسیم…

حمام سراب(حمام جلال)

شهرسراب موقعيت ويژه اي بر سر راه تبريز- اردبيل و استان گيلان داشته و همه ساله هزاران نفر به قصد استفاده از آب هاي گرم و معدني سبلان و سرعين و طبيعت زيباي شمال کشور اين شهر را پشت سر مي گذارند. با توجه به اين شرايط و اهميت اين خطه از کشور در زمينه…

کتیبه میخی اورارتوئی نشتبان

وستای قرخ قزلار از دهستان آغمیون تابع بخش مرکزی سراب، در 20 کیلومتری شمال شرقی این شهر و در 5 کیلومتری جاده شوسه سراب اردبیل و در کنار رودخانه نسویون قرار دارد. در سمت جنوب غربی این روستا، بر بالای دامنه کوه، کتیبه میخی معروف به سنگ نبشته قرخ قزلار واقع شده که در بین…

تپه‌ باستاني‌ قلعه‌جوق‌ (قلعه تاریخی قلعه جوق)

اين‌ تپه‌ در 15/2 كيلومتري‌ شمال‌ سراب‌ در كنار جادة‌ سراب‌ – رازليق‌ و دهكده‌ ايكه‌ نام‌ قلعه‌ جوق‌ را دارد قرار گرفته‌ است‌. اين‌ تپه‌باستاني‌ از قلعه‌اي‌ كه‌ بر روي‌ آن‌ بوده‌ و آثارش‌ باقيست‌ نام‌ گرفته‌ است‌ و آثار قلعه‌ به‌ صورت‌ خشت‌ و گل‌ ديده‌ مي‌شود. اين‌ تپة‌ بزرگ‌ ارتفاعي‌ 30 متري‌…

تپه باستانی امام چای

روستاي‌ امام‌ چاي‌ در 28 كيلومتري‌ سراب‌ واقع‌ شده‌ است‌. در شمال‌ شرقي‌ روستا تپه‌اي‌ باستاني‌ به‌ نام‌ امام‌ چاي‌ با ثبت‌ تاريخي‌800 وجود دارد. مساحت‌ تپه‌ نزديك‌ به‌ چهار هزار متر مربع‌ و ارتفاع‌ آن‌ از زمينهاي‌ اطراف‌ در حدود 20 متر مي‌باشد. از اين‌ تپه‌مقداري‌ خاك‌برداري‌ جهت‌ زراعت‌ نموده‌اند و در اين‌ عمل‌…

امامزاده بزرگ سراب

این امام زاده در جنوب غربی شهر سراب ، جنب قبرستان عمومی شهر واقع شده است . بنا دارای دو مناره به ارتفاع ۹ متر است که از کنگره و مأذنه‌ آن اثری بر جای نمانده است . نوع ساختمان ساده است ، ولی در بعضی قسمت ها با آجر چینی ، تنوعی به ظاهر…

مقبره مغولی

ي‌ شكسته‌ و ويران‌ منسوب‌ به‌ دورة‌ مغول‌ در قريه‌ اسفتستان‌ 6 كيلومتري‌ شرق‌ سراب‌ واقع‌ شده‌، بنايي‌ است‌ آجري‌ و مركب‌ ازچندين‌ اطاق‌ و يك‌ راهرو. نصف‌ سردر آن‌ ريخته‌ وآنچه‌ باقيمانده‌ پاية‌ راست‌ سردر مي‌باشد، عرض‌ پايه‌ 7/1 متر قطر ديوار ياعمق‌ درگاهي‌ 60/1 متر مي‌باشد. از طاق‌نماي‌ درگاهي‌، به‌ طور پراكنده‌ باقيمانده‌…

چهار طاق‌ ساساني‌ آغميون‌ (چهارطاقی آغمیون)

در سمت‌ جنوبي‌ روستاي‌ آغميون‌ (5/8 كيلومتري‌ سراب‌) به‌ فاصله‌اي‌ اندك‌ از قريه‌ در ميان‌ مزارع‌ مسطح‌ و وسيعي‌، بناي‌ سنگي‌چهارطاقي‌ واقع‌ شده‌ است‌. در مجموع‌ 5/12 كيلومتر از سراب‌ فاصله‌ دارد و در شمال‌ شرقي‌ سراب‌ و شمال‌ جادة‌ سراب‌ – اردبيل‌قرار گرفته‌ است‌. اين‌ بنا داراي‌ محوطه‌اي‌ خارجي‌ است‌ كه‌ پايه‌ سنگي‌ ديوارهاي‌…

کتیبه میخی اورارتویی رازلیق

این کتیبه به خط میخی اورارتویی بر روی صخره ای در دره قراکوه در روستای قیرخ قز لار نزدیک سراب در ۱۲ سطر و به ابعاد ۱۰۶ در ۷۵ سانتی متر کنده شده است.این کتیبه مربوط به آرگیشتی پسر روسا است و در آن از تصرف سرزمین های گیردو،گیتو هانی و توایشدو سخن رفته است.در…

پل گاودوش آباد اوغان

این اثر در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۱۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل در استان آذربایجان شرقی، شهرستان سراب و بر سر راه روستای اوقان به روستای گاودوش آباد از روستاهای توابع سراب قرار دارد و در 8 کیلومتری شمال شهر سراب قرار دارد. پل…

آبشار آسیاب

آسیاب خرابه (خارابا دییرمان) یکی از زیباترین مناطق دیدنی آذربایجان شرقی است این آبشار به علت وجود ویرانه های یک آسیاب آبی به آسیاب خرابه معروف است. برای رسیدن به این مکان بسیار دل انگیز باید از جاده مرند-جلفا به مهدی شهر (علمدارگرگر) وارد شد و با عبور از یک جاده خاکی در نوار مرزی…

كاروانسراي خواجه نظر (عباسي)

كاروانسراي خواجه نظر (عباسي) یکی از 999 کاروانسرای ساخته شده در زمان شاه عباس صفوی می باشد . موقعیت بنا:آذربایجان شرقی، جلفا، کرانه جنوبی رودخانه ارس در نوار مرزی ایران و جمهوری خودمختار آذربایجان، در کنار پل ضیاء الملک  تاریخچه بنا: تاورنیه فرانسوی این کاروانسرا را دیده و می نویسد: خواجه نظر از ارامنه معتبری…

کلیسای چوپان

تقريباً در 5 كيلومتري غرب جلفا در مسير جاده جلفا  – سد ارس در ميان كوه هاي رسوبي سرخ رنگ قرار گرفته است و طوري در آنجا مكان گزيده كه جزء طبيعت لاينفك آنجا درآمده است. اين كليسا در سال 1518 ميلادي احداث گرديده و چنانچه از نام آن قابل استنباط است شايد اين كليسا…

حمام جلفا

در میان بناهای تاریخی جلفا تنها بنایی که پایبندی شدیدی به اصول و هنجارهای معماری ایرانی دارد حمام تاریخی جلفا میباشد.در مورد تاریخ دقیق ساخت و معماری این بنای ارزشمند سندی در دست نیست ولی با توجه به شیوه های معماری بنا میتوان آن را به دوره قاجاری نسبت داد، برخی از محققان این حمام…

قلعه كردشت

يكي از قلعه هاي تاريخي آذربايجان در روستاي كردشت در ساحل رود ارس بنا شده است ، ولي به لحاظ ارزش و اهميت نظامي و تاريخي به خصوص دوران حكومت عباس ميرزاي قاجار نائب السلطنه فتحعلي شاه در آذربايجان بيشتر مورد توجه بوده است.

حمام کردشت

    این حمام یکی از زیباترین حمام های آذربایجان است که با معماری اصیل سنتی در روستای کردشت از توابع جلفا و در کنار رود ارس قرار دارد . این حمام در میان باغ بزرگی ساخته شده ، دارای یک هشتی به صورت هشت ضلعی به ابعاد ۳٫۵ در ۳٫۵ و به ارتفاع ۴٫۳ متر…

مقبره امامزاده شعيب دوزال

مجموعه مقبره امامزاده شعيب دوزال به همراه برج دوزال در 65 كيلومتري جلفا و 20 كيلومتري شمال خروانق در مکاني بسيار باصفا بر فراز کوهي مشرف به رود ارس بنا شده است . اين برج که قدمت آن به اواخر قرن هفتم هجري و دوره حکومت ايلخاني مي‌رسد، داراي هشت ضلع آجري بلند است که…

قلعه مارازاد

در فاصله يک کيلومتری خاور دهکده مرازاد در 45 کيلومتری خاور جلفا واقع شده است. فاصله اين دهکده تا رود ارس 500 متر است. آن چه از قلعه مارازاد باقی مانده ، ديوار های سنگی عظيمی است که قطر آن ها به 4 متر بالغ می شود و از سنگ های بزرگ که بعضی از…

کلیسای سن استپانوس

کلیسای سن استپانوس یا کلیسای استفانوس مقدس دومین کلیسای مهم ارامنه ایران است که از نظر اهمیت، بعد از قره‌کلیسا قرار می‌گیرد.سن استپانوس یا سن استفان اولین شهید راه مسیحیت است که در ۲۶ دسامبر سال ۳۶ میلادی در بیت‌المقدس توسط یهودیان سنگسار شد. این بنا در استان آذربایجان شرقی در ۱۷ کیلومتری غرب شهر…

معبد مهر(آرامگاه ملا معصوم)

معبد در ۶ کیلومتری‌ جنوب‌ شرقی‌ مراغه‌ در روستای‌ ورجوی‌ واقع‌ شده‌ است‌. این‌ معبد در عمق‌ زمین‌ کنده‌ شده‌ و به‌ جز ورودی‌ دالان‌ راه‌ دیگری‌ ندارد. این‌ اثر در حدود قرن‌ هشتم‌ دچار تغییراتی‌ شده‌ وسقف‌ اصلی‌ نیایشگاه‌ آن‌ دست‌ کاری‌ شده‌ است‌. این‌ معبد تاریخی‌ از نظر حجم‌ کار، دقت‌ و هنری‌…

کبوترخانه مراغه

موقعیت بنا : بنا در بخش مرکزی شهرستان مراغه در ۶ کیلومتری شمال این شهرستان بالاتر از سد علویان در ضلع جنوبی روستای اسفستانج واقع شده و به فاصله ۲۵ متری از خانه های مسکونی روستا قرار دارد. ۲- شرح مختصری در مورد بنا : بر اساس روایات مختلف این اثر تقریبا” در اواخر دوره…

رصد خانه مراغه

 با نام مراغه بیش از هر وقت از زمان انتخاب آن به پایتختی ایران در عهد هولاکو (656هجری) در نوشته ها و منابع تاریخی برخورد می کنیم. در نوشته ها و متن های تاریخی چنین آمده که پس از انتخاب مراغه به عنوان پایتخت توسط هولاکو در پی فتح بغداد ، بر اثر تقاضا و…

حمام چهار سوق

1- موقعیت طبیعی : مراغه از شهرهای قدیمی استان آذربایجان شرقی است که از دو ناحیه کوهستانی و جلگه ای تشکیل یافته و در شرق دریاچه ارومیه بر دامنه جنوبی کوه سهند قرار گرفته و از شمال به شهر تبریز و ارتفاعات کوههای سهند و از سمت شرق به شهرستان هشترود و رشته کوههای شرقی…

خانه اشرف الملوک

۱- موقعیت فعلی اثر: مراغه – خیابان خواجه نصیر- روبروی مخابرات و مسجد شیخ بابا- کوچه خان ۲- تاریخچه و وجه تسمیه اثر: این خانه که به خانه حیدرانلو معروف است مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی می باشد و در بافت قدیمی مراغه قرار دارد. مسجد تاریخی شیخ بابا در نزدیکی این…

حمام خواجه نصیر

1- موقعیت فعلی اثر: این بنا در داخل بافت قدیم مراغه، خیابان شهید بهشتی، میدان تره بار، روبروی سرای خواجه ملکم و به فاصله کمی از مسجد ملامعزالدین قرار دارد. 2- تاریخچه و وجه تسمیه اثر: این حمام به اسم خواجه نصیر طوسی ساخته شده است، و به فاصله نزدیکی از مسجد ملا معزالدین قرار…

پل مردق

در یک کیلومتری ضلع شرقی روستای مردق پل تاریخی سه چشمه «مردق چای» مراغه مربوط به دوران حكومت صفویه و قاجاریه بر روی رودخانه دائمی و پرآب «مردق چای» با طاق جناغی ساخته شده است.این پل كه در فهرست آثار ملی ثبت شده، دارای سه دهنه، ۲۶ متر طول، پنج متر عرض و بلندی هفت…

غـارهـاي مجـاور رصدخـانه

1. مـوقعیـت بنـا : مراغه، زیر رصدخانه مراغه   2. شـرح مختصـری از بنـا : نزدیك دهكده طالبخان مراغه در صخره های بالای كوه، مدخل غاری با طرح جناغی حجاری شده است. غار در بطن كوهی از جنس ماسه سنگهای رسوبی و آهكی ایجاد شده و در اصل حفره ها و شكافهای عمیق و طبیعی…

مقبره آقالار

مقبره آقالار , بعنوان بنای باقیمانده از دوره زندیه بیانگر نوع و سبك معماری آن دوره بسیار حائز اهمیت است مقبره آقالار بنایی چهار ضلعی آجری است که بر روی قبر میر عبدالفتاح موسوی مراغی شاعر و عارف نامی دوره زندیه ساخته شده است . این بنا در سال 1175 هجری قمری ساخته شد و…

خـانه خـدایـاری

خـانه خـدایـاری  1. مـوقعیـت بنـا : مراغه، خیابان اوحدی، كوچه هلاكوخان، بالاتر از مسجد شهدا، پشت گنبد كبود و برج مدور. 2. شـرح مختصـری از بنـا : این بنا معروف به خانه خدایاری و قدمت آن حدود 70 سال است كه در بافت قدیمی مراغه واقع شده است. 3. مشخصـات فنـی بنـا : این خانه…

مسجد ریحان

  1- موقعیت بنا: مسجد ریحان در بخش مرکزی شهر مراغه در داخل بافت تاریخی و فرهنگی شهر مراغه در جوار خیابان اوحدی، کوچه مسجد ریحان، ضلع شمالی مسجد ریحان قرار گرفته است. 2- شرح مختصری از بنا و مشخصات فنی بنا : از تاریخ دقیق بنای این مسجد اطلاع درستی در دست نیست اما…

مسجد معزالدین مراغه

ر سمت باختری میدان خشكبار مراغه مسجدی قدیمی وجود دارد كه به مسجد معز الدین معروف است. در فضای كلی این بنا یك مسجد كوچك دیگر و مقبره ای گنبد دار وجود دارد. مسجد بزرگ 36 ستون چوبی در چهار ردیف دارد كه از دیوار شمالی آن توسط قرینه ای وارد محوطه مقبره شیخ معز…

گوی برج مراغه

این بنا در محله اتابک کوچه سبزیچی ها ( سوزوچولار کوچه سی ) قرار داشت که در طول سالهای 1316 – 1315 هجری شمسی به کلی ویران و منهدم گردید و امروز هیچ گونه آثار و اطلاعی از آن در دست نیست . در سال 1310 آقای آندره گدار محقق و مدیر کل سابق باستان…

مسجد سفید

1- موقعیت بنا : مسجد سفید در بخش مرکزی شهرستان مراغه در داخل بافت تاریخی و فرهنگی شهر مراغه ودر خیابان تازه احداث جام جم قرار دارد. 2- شرح مختصری در مورد بنا : از کتیبه سنگ مرمری بالای درب ورودی مسجد معلوم می شود که این مسجد در دوره شاه طهماسب صفوی بنا گردیده…

مقبره اوحدی مراغه ای

یکی از آثار معروف مراغه ؛ مقبره اوحدی مراغه ای است که محل دفن رکن الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه ای، عارف و شاعر پارسی گوی نامدار دوره ایلخانی، صاحب مثنوی معروف جام جم است؛ که در میان باغ سرسبزی واقع گردیده. شیخ رکن الدین اوحدی مراغه ای فرزند حسین اصفهانی در حدود…

مسجد ضریر مراغه

1- موقعیت بنا : مراغه – شمال شرقی میدان خواجه نصیر–کوچه موسویها – مسجد ضریر. 2- شرح مختصری در مورد بنا : نوشته یا مکتوبی که زمان دقیق بنای مسجد را نشان دهد در دست نیست تنها نقاشیها و اشعاری برروی مکعبهای سقف دیده می شود که تاریخ آنها 1207 می باشد و قدر مسلم…

قلعه ضحاك

قلعه ضحاك(آژدهاك) یا داش قلعه در 28 كیلومتری‌ شرق‌ عجب‌شیر و در ساحل شرقی دریاچه ارومیه و در 95 كیلومتری جنوب تبریز قراردارد. قلعه ضحاك با بیش از 3000 سال قدمت بر فراز كوه منفرد، از مكان‌های مهم اقوام مانایی و مادها بوده است.این قلعه در نزدیكی شهرستان عجب شیر در استان آذربایجان و یكی…

گنبد مدوّر

در جانب شمال شرقی چهار راه بزرگ خیابان خواجه نصیر و اوحدی مراغه پشت بنای زیبای بانک ملی  دو برج مقبره ای بلند پهلوی هم قرار گرفته اند برج استوانه ای شکل ظاهری ساده دارد سرداب مقبره ای آن از خاک پر شده و قبری در آن به چشم نمی خورد  اما اطاق بالایی کفش…