مقبره بابا ركن‌الدين

 يكي از مشايخ و علماء قرن هشتم هجري مسعود بن عبدالله بيضاوي معروف به باباركن الدين است كه در زمان سلطنت ابوسعيد پادشاه مغول در اصفهان مي زيسته است. اين مرد بزرگ در سال ۷۶۹ هجري قمري وفات يافت و در ساحل جنوبي زاينده رود مدفون گرديد.

مقام علمي و زهد و ورع اين مرد بزرگ باعث شد تا در طول زندگي با نهايت احترام زندگي كند. اين احترام و عزت پس از درگذشت وي نيز برقرار بود به طوري كه عده بسياري از مشاهير علماء و فقها و شعرا و خوشنويساني كه در اصفهان و ساير شهرهاي ايران درگذشتند در مجاورت او به خاك سپرده شدند.

از آن زمان اين محل به تدريج به گورستاني بزرگ تبديل شد و به نام قبرستان باباركن الدين معروف شد. به طوري كه بسياري از سياحان و محققين اولين سنگ قبر موجود در مزارستان تخت فولاد را متعلق به او ميدانند.

مقام علمي و عرفاني باباركن الدين سبب شد تا در اواخر حكومت شاه عباس اول صفوي ساختمان و گنبد ممتاز بقعه او احداث و در سال ۱۰۳۹ هجري قمري يك سال بعد از فوت شاه عباس به پايان برسد. اين بقعه كه شبيه به گنبد باباقاسم است گفته مي شود که  به شكل كلاه درويشان است. نماي خارجي بقعه باباركن الدين و سر در آن كاشيكاري شده است. قاعده اين گنبد پنج ضلعي متساوي الاضلاعي است كه پنج ايوان مشابه بر گرداگرد محوطه زير گنبد ساخته شده است.

8

به يكي از اضلاع اين پنج ضلعي پيشخواني اضافه كرده اند. در اين پنج ضلعي گردني نهاده اند كه آن نيز چند وجهي است.

بر اين گردن سقفي برپا شده كه گنبد داخلي را مي پوشاند اين سقف مخروطي شكل، با كاشي هاي زيبا كه نقوشي به رنگ هاي آبي دريايي، سياه و سفيد بر زمينه آبي فيروزه اي داشته مزين بوده است.

در داخل يكي از ايوان ها آرامگاه بابا ركن الدين واقع شده و بر روي آن سنگ مرمري به طول بيش از ۲ متر و عرض ۱۶/۱ متر قرار دارد. قطعه سنگ مرمر نفيسي نيز به طور عمودي بر آن نصب شده است. كتيبه اين سنگ از نظر حجاري و زيبايي خط در عداد شاهكارهاي موجود در اصفهان مي باشد.

كتيبه سر در نيز به خط ثلث بسيار زيبا به رنگ سفيد بر زمينه كاشي لاجوردي رنگ به خط محمد صالح اصفهاني و تاريخ ۱۳۰۹ نوشته شده است. در زير اين كتيبه نيز لوحي از سنگ پارسي مربع شكل نصب شده است. بر اين سنگ تاريخ ۱۲۰۰ هجري قمري كتابت شده و نام ميرزا محمد نصير بايزيدي بسطامي آمده است اين شخص در اين تاريخ بقعه را تعمير و مرمت كرده است.

20_big

در مجاورت مقبره باباركن الدين چند اتاق كوچك مربوط به يكديگر وجود داشته كه يكي از آن ها به چله خانه معروف بوده و سابقاً دراويش در اين قسمت چله نشيني مي كرده اند.

در شرق ايوان ورودي بقعه باباركن الدين اتاق كوچكي است كه مرحوم  محمدجواد مجدزاده صهبا به خاك سپرده شده است. اين مرد از دوستداران واقعي بناهاي تاريخي و ميراث هاي فرهنگي بود. سنگ مزار مرحوم صهبا كه آن نيز شاهكاري از خوشنويسي است تاريخ فوت صهبا را در سال ۱۳۲۴ شمسي نشان مي دهد. خطاط اين سنگ كه با خط نستعليق برجسته كتابت شده مرحوم جعفر آل ابراهيم است.

41_big

به طور كلي بقعه باباركن الدين با گنبد بسيار زيباي آن علاوه بر آن كه آرامگاه يكي از عرفا و زهاد و دانشمندان قرن هشتم هجري است بيانگر هنر هنرمندان و استادكاران و معماران و كاشيكاران برجسته عصر صفوي است كه علاوه بر نمايش هنر معماري نمايانگر هنر خوشنويسي خطاطان بزرگ ايران در زمان صفويان و قاجار مي باشد.

    40_big